Kime göre kriz geçti!

Otomotiv sektörü için gerçek gösterge, yetkili servise giren araç sayısı.

Son 5 aydır faizlerin inmesine bağlı otomobil satışlarında bir hareket görünse de Ağustos 2018’de başlayan krizin etkileri sektörün büyük kesimi için halen devam ediyor. Bu da kendini yetkili servislerde gösteriyor. Aralık 2017’de 2.9 milyon araç yetkili servise girerken, bu sayı 2019 sonunda 2 milyona geriledi.

Bu yıl ise 1.6 milyona kadar düşmesi bekleniyor.

Son 5 aydır faizlerin inmesine ve bankaların kredi iştahına bağlı otomotiv pazarında olumlu rüzgarlar esiyor gibi dursa da, sektörün büyük kesimi için Ağustos 2018’de başlaşan kriz halen devam ediyor. Otomotiv sektörü ve özellikle yetkili satıcılar iç pazarda tüm yatırımlarını 1 milyon ve üzeri pazara göre yaparken, 2018’den itibaren bu doğrultuda büyük daralma yaşandığı gözden kaçıyor.

SERVİSE GİRİŞLER AZALIYOR

Bu süreçte otomotiv pazarı 2017 yılında 956 bin 194 adetten, 2018 yılında 620 bin 937 adede, 2019 yılında ise 479 bin 80 adede  kadar geriledi. Yani son 3 yılda Türkiye’de yapılan yatırımlara paralel 900 bin daha az araç satıldı. Bu yıl ilk 2 ayda yaşanan artışa rağmen yıl sonunda ortalama pazar tahminleri 600 bin adetler civarında. Yani 900 bin adedin üzerine, bir 400 bin adet daha eklenecek ve toplam kayıp 4 yılda 1.3 milyon adede çıkacak. Pazarda yaşanan son 2 yılda yaşanan bu düşüşte en önemli sorun ve takip eden dönemde sıkıntıyı ise kuşkusuz yetkili bayi ve servisler yaşadı. Çünkü sıfır otomobil satışından çok onları ayakta tutan unsur olan ‘Satış Sonrası Hizmetler’ (SSH) alanında büyük daralma yaşanıyor.

3 YILDA NE KADAR DÜŞTÜ?

EBS Danışmanlık Genel Müdürü Erol Şahin’in hazırlayıp, yetkili servisleri kullanan 0-3 yaş araç parkında yaşanan daralmayı ortaya koyduğu rapora göre pazarın hareketli olduğu ve henüz krizin başlamamış olduğu 2017 Aralık ayında otomobil+hafifi ticari araç toplam potansiyel servis araç parkı 2.9 milyon adet seviyesindeyken, krizin başlayıp ilk 6 ayını doldurduğu 2018 Aralık ayında ise 2.56 milyon seviyesine geriledi. Yani tehlike çanları çalmaya başlamış. Devam eden Aralık 2019’da ise bu rakam 2 milyon 5 bin adede kadar inmiş durumda. Şahin, 2020 yılında pazarın tahmin edildiği gibi 550-650 bin bandında gerçekleşmesi halinde Aralık 2020’de rakamın 1 milyon 650 bin düzeyine inmiş olacağını kaydediyor. Yani kriz bitti derken, 3 yılda yetkili servislere giren araç sayısının 1.3 milyon azalacağını da göz önünde bulundurmak lazım.

Servis girişleri yüzde 12 azaldı

2019 yılı 12 aylı dönemde yetkili servislerin giriş adetleri 2018 yılı 12 aylık döneme göre mekanik atölyelerinde yüzde 10.35 , kaporta atölyelerinde yüzde 14.42 ve toplam alanda ise yüzde 12.06 oranında azaldı. Bu düşüşün 2020 yılında daha fazla artması potansiyel servis müşteri parkı rakamlarından net olarak anlaşılıyor. EBS Danışmanlık’ın hazırladığı rapora konu 10 büyük markanın 5’i isminin geçmesini istemezken, raporda yer alan markalar pazarın ilk 15 markası arasında yer alıyor. Basit hesapla toplam servis girişlerinin yüzde 82’si bu markalardan oluşuyor. Mekanik atölyesi girişlerinde en ciddi düşüşü Renault, B Gizli marka ile Fiat’ta olduğu görülüyor. Kaporta atölyesinde ise ilk 3 sıra Renault, Ford ve Hyundai olarak sıralanıyor.

Toplam parkın yüzde 11’i yetkili servis kullanıyor

Türkiye’de trafiğe kayıtlı hali hazırda yaşayan araç parkının yaş