Türkiye’de henüz tüm dünyayı saran pandeminin etkilerinin başlamadığı, otomotiv sektöründe işlerin iyi gittiği 9 Mart’ta, “Kime göre kriz geçti” başlığıyla özellikle satış sonrasındaki kritik duruma dikkat çekmiştim. Korona ile geçen 3 ayın ardından Toyota Türkiye CEO’su Ali Haydar Bozkurt, Sözcü TV’ye yaptığı açıklamada satış sonrasına dikkat çekerek, bu anlamda sektörü 2021-2023’te çok zor günlerin beklediğini söyledi.
3 YILDIR PAZAR DÜŞÜYOR
Bildiğiniz gibi otomotiv sektörü ve özellikle yetkili satıcılar iç pazarda tüm yatırımlarını 1 milyon ve üzeri pazara göre yaparken, 2018’den itibaren bu doğrultuda büyük daralma yaşanıyor. 2018’de 620 bin, 2019’da 479 bin adetlik satışlardan sonra bu yıl için de öngörüler 2019’a paralel hatta daha bile altı. Yani son 3 yılda Türkiye’de yapılan yatırımlara paralel bu yılı da dâhil ettiğimizde 1.4 milyonun üzerinde daha az araç satılmış olacak. Pazarda yaşanan bu kayıplarda en önemli sorun ve takip eden dönemde sıkıntıyı ise kuşkusuz yetkili bayi ve servisler yaşadı. Çünkü sıfır otomobil satışından çok onları ayakta tutan unsur olan ‘Satış Sonrası Hizmetler’ (SSH) alanında büyük daralma yaşanıyor.
2.9 MİLYON ARAÇ GİRİYORDU
EBS Danışmanlık Genel Müdürü Erol Şahin’in hazırlayıp, yetkili servisleri kullanan 0-3 yaş araç parkında yaşanan daralmayı ortaya koyduğu rapora göre pazarın hareketli olduğu ve henüz krizin başlamamış olduğu 2017 Aralık ayında otomobil+hafifi ticari araç toplam potansiyel servis araç parkı 2.9 milyon adet seviyesindeyken, krizin başlayıp ilk 6 ayını doldurduğu 2018 Aralık ayında ise 2.56 milyon seviyesine geriledi. Yani tehlike çanları çalmaya başladı. Devam eden Aralık 2019’da ise bu rakam 2 milyon 5 bin adede kadar indi.
Şahin, 2020 yılında pazarın tahmin edildiği gibi 450 bin bandında gerçekleşmesi halinde Aralık 2020’de rakamın 1 milyon 550 bin düzeyine inmiş olacağını kaydediyor. Yani Ali Haydar Bozkurt’un önümüzdeki 3 yılın çok zor olacağını söylemesinin nedeni, yetkili servislere giren araç sayısının yaklaşık 1.4 milyon azalacağından kaynaklanıyor.
